Dagelijks Woord

Meer over Kerkvoogd

Brandveiligheid en ontruiming

Een kerkvoogdij moet zich altijd realiseren dat men verantwoordelijkheid draagt voor de veiligheid van de personen die gebruik maken van haar gebouwen. Het naleven van de brandveiligheidsregels is belangrijk. Hiernaast is het altijd goed om met regelmaat kritisch naar de gebouwen en de inrichting ervan te kijken,  en ook om de gebruikers bewust te maken van hun eigen verantwoordelijkheden. Bijvoorbeeld als het gaat om het vrijhouden van nooduitgangen en toegang tot hulpmiddelen voor brandbestrijding etc. Organiseer de hulpverlening in de kerk goed. Zorg ervoor dat er een ontruimingsplan of noodplan beschikbaar is. Zorg voor voldoende opgeleide hulpverleners. Maak aan de gemeenteleden en bezoekers bekend hoe de hulpverlening georganiseerd is, hoe het werkt en wat er verwacht wordt in geval van een calamiteit. En oefen dit ook!

Zorg ook voor een kanselinstructie voor de (gast)predikant. Zodat de predikant op de hoogte is van de procedures en zijn eventuele taak daarin. De kanselinstructie duidelijk zichtbaar voor de predikant neerleggen/bevestigen.

Brandveilig bouwen
Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. Deze wet vervangt 26 bestaande wetten en gaat bijvoorbeeld over bouwen en verbouwen, milieu, natuur, water en erfgoed. De Omgevingswet zorgt voor een minder complex stelsel van regels. Het bundelt en moderniseert alle wetten, algemene maatregelen en regelingen voor de leefomgeving.
 

Van Naar
26 Wetten 1 Omgevingswet
60 AMvB 4 AMvB
75 Ministeriele regelingen 1 Omgevingswet

AMvB = Algemene Maatregelen van Bestuur

De vier Algemene Maatregelen van Bestuur zijn:
1. Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)
2. Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)
3. Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)
4. Omgevingsbesluit

De uitvoering en handhaving van bovengenoemde wet- en regelgeving ligt bij het lokaal bevoegd gezag. Wanneer het gaat over brandveilig bouwen en het brandveilig gebruik van gebouwen is de AMvB Besluit bouwwerken en leefomgeving (Bbl) een belangrijk instrument.

In deze brochure verwijzen wij u verschillende keren naar het praktijkboek Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) die geschreven is in opdracht van het Ministerie van binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties.Dit praktijkboek kunt u vinden via de volgende link: https://open.overheid.nl/documenten/ronl-1a2b0036-d4b1-4f7d-89b8-149fb26976c2/pdf

Brandveilig gebruik van gebouwen
Als beheerder van een gebouw bent u verantwoordelijk voor brandveilig beheer en gebruik van dat gebouw. U bent zich bewust van de genomen maatregelen om het risico op brand zo klein mogelijk te maken en u houdt deze maatregelen in stand. Denk hierbij aan bouwkundige maatregelen, brandwerende wanden niet doorbreken, gebruiksmaatregelen zoals het voorkomen dat wigjes onder brandwerende deuren worden geplaatst, onderhoud van brandveiligheidsinstallaties, zoals brandslanghaspels, enzovoort. Zie ook https://nipv.nl/ en in het praktijkboek Bbl hoofdstuk 3.2

Gebruiksfuncties
De eisen aan een bouwwerk of een gedeelte daarvan, zijn afhankelijk van de gebruiksfunctie. In het Bbl worden 12 Hoofgebruiksfuncties benoemd. Kerken vallen onder de hoofdgebruiksfunctie: bijeenkomstfunctie. Deze informatie is te vinden in het praktijkboek Bbl hoofdstuk 1.5

Gebruiksmelding
Vier weken voor het in gebruik nemen van een bouwwerk (of een deel van) dat is bestemd te worden gebruikt door ten minste een specifiek aantal personen, moet er een gebruiksmelding worden gedaan. Een kerk heeft als gebruiksfunctie een bijeenkomstfunctie en daarvoor geldt dat het specifieke aantal 50 of meer personen is. Informatie hierover is te vinden in het praktijkboek: Bbl hoofdstuk 3.1 en op de website:https://omgevingswet.overheid.nl/home

Gebruik van een zaal/ruimte voor de kinderoppas
Bij veel kerken wordt er tijdens de kerkdiensten kinderoppas georganiseerd. In de nieuwe wet- en regelgeving zijn wel bouw- en gebruiksregels voor kinderopvang en kinderdagverblijven. Die regelgeving geldt voor professionele kinderopvang waar kinderen gedurende meerdere dagen verblijven en slapen en niet voor incidentele opvang zoals kinderoppas tijdens een kerkdienst. Uiteraard moet de oppasruimte qua brandveiligheid en vluchtwegen veilig en in orde zijn. Dat geldt ook voor het speelgoed. Realiseer ook uw verantwoordelijkheid hierin. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kinderopvang/veiligheid-kinderopvang-verbeteren

Installaties met betrekking tot de brandveiligheid
In een (kerk)gebouw kunnen diverse soorten brandveiligheidsinstallaties aanwezig zijn. Te denken valt aan:
- Brandmeldinstallatie
- Ontruimingsalarm
- Noodverlichting
- Sprinklersysteem
Deze installaties moeten op een correcte manier worden onderhouden. Tijdens controles, bijvoorbeeld door de brandweer of door de verzekering, kan inzage in het logboek worden gevraagd. Zorg ervoor dat het logboek up-to-date is.  Meer informatie over dit onderwerp is te vinden in het praktijkboek Bbl hoofdstuk 3.5 en  https://www.vbmk.nl/wp-content/uploads/2020/04/VBMK-Handboek-Module-3-Veiligheid.pdf
Via bovenstaande link kan het VBMK-Handboek veiligheid gedownload worden. Hierin is veel informatie te vinden over veiligheidszorg in kerken met een aantal controlelijsten.

Jaarlijks ontruimingsoefening
De jaarlijkse ontruimingsoefening wordt door kerken niet altijd gedaan. Sommige kerkbesturen zien dat niet zitten. De reden is dat zo’n oefening gedaan moet worden tijdens of na een dienst. Dat verstoort de preek of de overdenking erna dermate dat men het niet stichtelijk vindt. Dat is begrijpelijk, maar daardoor wordt niet voldaan aan de eis uit artikel 15 van de arbowet dat de BHV in noodsituaties moet kunnen alarmeren en evacueren (ontruimen). De overheid en de Nederlandse Arbeidsinspectie geven het advies om deze ontruimingsoefening minimaal 1x per jaar te houden. Is de BHV in uw organisatie niet in orde, dan kan de Nederlandse Arbeidsinspectie maatregelen nemen. U kunt zelfs een boete krijgen.
Gemeenten die wel oefenen merken dat na één- of tweemaal oefenen de kerkbezoekers eraan gewend raken. De verstoring van de dienst is na enkele keren oefenen zeer beperkt.
De oefening mag door de BHV-ers zelf gedaan worden, dat hoeft niet beslist onder toezicht van een professionele organisatie gedaan te worden.In de praktijk is het vaak zo dat een brandweerman of een ploegleider BHV die lid is van de gemeente bij zo’n oefening aanwezig is en advies geeft. Evalueer de oefening en pas zonodig de plannen aan.

Checklist en stappenplan
Om als kerkvoogdij of BHV-team zelf inzicht te krijgen in de staat van veiligheid van het gebouw en tot een verantwoorde aanpak te komen kan gebruikt gemaakt worden van de checklist ‘Zorg voor de veiligheid in kerkgebouwen’. Deze checklist is opgenomen als bijlage. (met dank aan de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer in de PKN).

Door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is de poster ‘Brandveiligheid in kerken’ ontwikkeld. In de vorm van een ‘vijf stappenplan’ wordt de bewustwording met betrekking tot de brandveiligheid in kerken onder de aandacht gebracht.
De vijf stappen zijn:

  1. 1. Inventariseer brandgevaarlijke situaties en en om gebouw
    2. Organiseer continue aandacht voor de brandveiligheid
    3. Investeer in brandveiligheid
    4. Brand? Handel direct!
    5. Herstel schade aan gebouw en inventaris
    Zie hiervoor de website van de Rijksdienst: https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/veilig-erfgoed/veiligheidszorg/brand/brandveiligheid-in-kerken. De poster kunt u hier downloaden: https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/veilig-erfgoed/documenten/publicaties/2019/01/01/poster-brandveiligheid-in-kerken.

    TIP
    Doe ook de Kerk Risico Check. Deze website is gemaakt in samenwerking tussen Donatus en VBMK. https://www.kerkrisicocheck.nl

 

Kerkvoogd

Downloads brandveiligheid

Poster brandveiligheid in kerken

Nevensites

Geschriften

Contact

  • © hersteld hervormde kerk 2024

Heeft u vragen over het geloof?

Open Sluit
Ga naar zien-en-geloven.nl