Altijd bereid tot verantwoording
Apologetiek als vak
Wie in het woordenboek ‘apologie’ opzoekt, komt betekenissen tegen als ‘verdedigingsrede’ of ‘verweerschrift’. En inderdaad komen we in de geschiedenis van de christelijke kerk dergelijk redes of geschriften tegen. Denk aan de geschriften van de grote apologeten uit de Vroege Kerk. Ze legden uit wat het christelijk geloof inhoudt, ontkrachtten allerhande misverstanden en verkeerde voorstellingen van het geloof en ze verdedigden zich tegen de aanvallen op het geloof.
In het studieprogramma van het seminarie komt een vak voor, waarvan de naam hiervan is afgeleid: apologetiek. Bij dit vak bezinnen we ons op de manier om getuigenis te geven van het christelijk geloof in onze tijd en cultuur met alle vragen, debatten en confrontaties van dien. Zo hebben we te maken met een veelheid aan opvattingen, ideologieën en religies. Maar ook gaat het om de vraag hoe we ons als Bijbelgetrouwe christenen hebben te verhouden tot bijvoorbeeld de wetenschap en haar resultaten, tot filosofische en politieke stromingen. Daarmee heeft apologetiek een betekenis ‘naar buiten toe’: hoe kunnen en mogen we rekenschap geven van de hoop die in ons is (1 Petrus 3:15)? Echter er is ook nadrukkelijk een betekenis ‘naar binnen toe’, namelijk het toerusten van christenen met het oog op deze roeping.
In de bachelor krijgen onze studenten een inleidende module op het vlak van de apologetiek. Zowel deze module als de module apologetiek in de masterfase verzorgt ondergetekende samen met collega dr. B.J. Spruyt. Het bachelor vak is in twee delen verdeeld. Het eerste deel behelst een inleiding in de klassieke, theologische apologetiek. Daarbij komen onderwerpen aan de orde als: geloof en rede, de godsbewijzen, het apologetische instrumentarium, verschillende apologetische scholen; en verder is te denken aan thema’s als God en het kwaad, de opstanding, het geloof in wonderen en dergelijke. Bij het tweede deel van de module verdiepen de studenten zich onder leiding van dr. Spruyt aan de hand van verschillende teksten in het liberalisme en de betekenis ervan voor het verstaan van de huidige tijd en cultuur.
In de masterfase wordt het vak apologetiek aangeboden in de vorm van een werkcollege, waarbij studenten en docenten samen belangrijke apologetische teksten bestuderen. In de regel bereid een van de studenten het te lezen deel voor en leidt het kort voor de groep in, waarna de tekst besproken wordt om deze te analyseren, er kritisch op te reflecteren en uiteindelijk het standpunt of de visie van de auteur te evalueren. Zo hebben we in de laatste periode van het vorige studiejaar met elkaar teksten gelezen van Gabriele Kuby, C.S. Lewis, R. Albert Mohler en W. Aalders.
Het vak apologetiek is bedoeld om onze studenten vertrouwd te maken met de geschiedenis en de verschillende methoden van apologetiek en om hun analytische en theologische vaardigheden te oefenen met het oog op de apologetische roeping in het heden.
dr. P.C. Hoek